Skip to main content

Leergang Ambtelijk Vakmanschap

Voor een gezaghebbende overheid zijn er dringend ambtenaren nodig die creatief en oplossingsgericht kunnen werken. Dit vraagt een andere mentaliteit: op burgers en organisaties durven afstappen; buiten de routines en kaders te denken en handelen; onverwachte samenwerkingsverbanden aangaan. Deze leergang traint de deelnemers in creatief en oplossingsgericht werken. Daarna kunnen zij in hun eigen organisatie helpen om deze andere mentaliteit terrein te laten winnen.

Inleiding

Er komt veel op overheidsorganisaties af: nieuwe grote complexe taken, financiële tekorten; mondiger burgers; druk via sociale media, dilemma’s rondom digitalisering en big data. Dit alles tegen de achtergrond van een toenemende behoefte aan herstel van vertrouwen tussen overheid en burger.

Voor publieke organisaties en ambtenaren is de uitdaging om binnen dit krachtenveld vertrouwenwekkend, uitnodigend en gezaghebbend te handelen.

Hiervoor is creatief en oplossingsgericht kunnen werken noodzakelijk. In de Leergang Ambtelijk Vakmanschap leren ambtenaren buiten de geijkte paden en hokjes te denken en te handelen.  

Locatie: De Broodfabriek in Zutphen, onderdeel van het Pakhuis Noorderhaven
Fotografie: J. van Velzen

Ervaring

Met de leergang zijn pilots gedraaid met gemeente Zutphen, de Douane en gemeente Midden-Groningen. Deelnemers uit die organisaties gaven aan zich bewuster te worden van hun rol als ambtenaar en de verantwoordelijkheden die ze hebben, vooral richting de samenleving.

Doelgroep

De Leergang Ambtelijk Vakmanschap is gericht op publieke organisaties en ambtenaren die serieus werk willen maken van:

  • Een omslag in mindset en gedrag, gericht op het versterken van vakmanschap, rolbewustzijn, handelingsbekwaamheid, lef en gezag.
  • Ambitieuze, leergierige deelnemers. Voorlopers die bereid zijn om een stapje extra te zetten en die een ambassadeursrol in hun eigen organisatie willen vervullen na afloop van de leergang.

Doelen

  • Ontdekken hoe je effectief van buiten naar binnen, en van binnen naar buiten kan werken – responsief en netwerkend, verbindend en integraal.
  • Doordenken en doorleven van de rollen en de spanningen en dilemma’s die je als ambtenaar in je werk ervaart.
  • Versterken van het eigen rechtsstatelijk en democratisch kompas.
  • Ontwikkelen van meer persoonlijk gezag door theateroefeningen en embodied learning.
  • Leren vaker hardop te twijfelen en onbegane paden te verkennen.

Locatie: De Broodfabriek in Zutphen, onderdeel van het Pakhuis Noorderhaven
Fotografie: J. van Velzen

“Het was een inspirerende leergang, met interessante onderwerpen en een goede opbouw. De cursusdagen hebben mij aan het denken gezet en hebben gezorgd voor reflectie op mijn eigen werk en soms ook voor toepassing van een andere werkwijze. Door de leergang heb ik een beter beeld van de gemeente Zutphen en het werk van collega’s, maar ook van de complexiteit aan vraagstukken die zich voordoen. De leergang heeft gezorgd voor meer verbinding intern, maar ook extern.”

Deelnemer Leergang gemeente Zutphen

Wat levert de leergang op?

Voor deelnemers:

  • Versterking van het rechtsstatelijk en democratisch kompas.
  • De ontwikkeling van het eigen gezag.
  • Andere houding en vaardigheden leren door middel van fysieke oefeningen (embodied learning).
  • Profiteren van kennisdeling met collega’s, verschillende perspectieven en praktijkvoorbeelden.
  • Het belang inzien van het opbouwen van relaties en vertrouwensvolle samenwerking.
  • Beter omgaan met de spanningen, paradoxen en dilemma’s.
  • Leren hoe je, in specifieke situaties, samen met alle betrokken actoren, kunt ontdekken wat er nodig is, zonder blauwdruk, en daar een zowel een leidende als een faciliterende rol in kunnen nemen.

Voor organisaties:

  • Een impuls voor leren en ontwikkelen binnen de organisatie. Deelnemers nemen een andere manier van kijken, denken en handelen aan, ontwikkelen nieuwe werkwijzen en leren hoe ze collega’s hierbij kunnen betrekken.
  • Bijdragen aan een professionele cultuur met ambtenaren die zelfbewust, rolbewust, responsief, verbindend, gezagsvol en moedig hun vak uitoefenen.
  • Concrete handelingsperspectieven voor het aanpakken van maatschappelijke opgaven.
  • Verbeterde samenwerking, zowel intern als extern.
  • De vorming van ambassadeurs die zich willen inzetten om het geleerde – responsief en netwerkend, verbindend en integraal werken – binnen de organisatie te verspreiden.

“Ik vond de leergang leerzaam, inzichtgevend en inspirerend. Daarnaast vond ik de modellen voor oplossingsgericht werken en een goed conflict goed bruikbaar in mijn werk. De afwisseling theorie en leren met theatrale werkvormen vond ik erg fijn en gaf energie. Wat ik ook goed vond was dat we met een hele diverse groep uit de organisatie deelnamen, waardoor je veel verschillende perspectieven op het werk te horen kreeg. Een echte meerwaarde wat mij betreft.”

Deelnemer Leergang gemeente Midden-Groningen

“Waardevol om met een groep leeftijdsgenoten binnen de organisatie bij elkaar komen om te sparren over verschillende knelpunten die binnen de organisatie gemeenschappelijk worden ervaren en om te reflecteren op het vergroten van de individuele invloedssfeer.”

Deelnemer Leergang Douane

Opzet Leergang

De Leergang Ambtelijk Vakmanschap bestaat uit vijf tot zeven volle trainingsdagen, waarin verschillende aspecten van ambtelijk vakmanschap aan bod komen. Op trainingsdag staat een specifiek onderdeel van ambtelijk vakmanschap centraal. De zevendaagse leergang ziet er als volgt uit:

Dag 1: Rechtsstatelijk vakmanschap – Het ontwikkelen van een goed werkend rechtsstatelijk kompas en de rol van de ambtenaar binnen de rechtsstaat.

Dag 2: Democratisch vakmanschap – Het belang van democratisch handelen en de interactie tussen ambtenaren en de samenleving.

Dag 3: Omgaan met conflict en dilemma – Het effectief hanteren van spanningen en dilemma’s die ambtenaren in hun werk tegenkomen.

Dag 4: Oplossingsgericht werken – Het ontwikkelen van oplossingsgerichte benaderingen voor maatschappelijke vraagstukken.

Dag 5: Rollen en samenwerking – Het verkennen van verschillende rollen van ambtenaren en het bevorderen van samenwerking binnen en buiten de organisatie.

Dag 6: Creativiteit – Het stimuleren van creativiteit en innovatie in het ambtelijk werk.

Dag 7: Afsluiting – Het samenvatten en toepassen van de opgedane kennis en vaardigheden.

12-15 deelnemers

  • Leergierig, ambitieus, bereid om een stapje extra te zetten.
  • Voorlopers die na de leergang een ambassadeursrol in de eigen organisatie kunnen vervullen.
  • Hebben in hun dagelijkse werk direct of indirect te maken met maatschappelijke opgaven te maken.

Tijdsinvestering deelnemers

  • 5-7 trainingsdagen
  • Tussendoor 1-2 uur per week werken aan opdrachten

Kerninformatie leergang

  • Doelgroep: Publieke professionals in hun dagelijkse werk direct of indirect te maken hebben met maatschappelijke opgaven;  die leergierig, ambitieus zijn en bereid zijn om een stapje extra te zetten; die na de leergang een ambassadeursrol in de eigen organisatie kunnen vervullen.
  • Fysieke bijeenkomsten op locatie.
  • 12 –15 deelnemers per groep.
  • Duur: 4-7 dagen
  • Opzet: Vier- tot zevendaagse leergang waarbij iedere dag een onderdeel van creatief en oplossingsgericht werken centraal staat.In de leergang wordt gebruikgemaakt van theateroefeningen. 

Trainers en partners

De Leergang Ambtelijk Vakmanschap wordt begeleid door verschillende ervaren trainers vanuit Stichting Beroepseer. Daarnaast zullen verschillende gastsprekers  in de leergang optreden om de specifieke aspecten van ambtelijk vakmanschap toe te lichten.

Stichting Beroepseer heeft deze leergang ontwikkeld in samenwerking met en Tilburg University, Maas Theater en Dans, Tilburg University, de CMHF, de Nationale Ombudsman, de Ombudsman Metropool Amsterdam, het Ministerie van BZK.

Meer weten?

Wil je meer weten over de Leergang Ambtelijk Vakmanschap of een offerte aanvragen? Neem dan contact op met Maurits Hoenders: